عوامل بی اشتهایی در کودکان

دلایل بی اشتهایی در کودکان متفاوت است. بعضی از کودکان ممکن است علاقه به خوردن غذا را از دست بدهند، و بعضی دیگر از غذا خوردن حالت تهوع پیدا کنند. در صورت بروز کاهش اشتها در کودکان ، کودک ممکن است دچار خستگی و کاهش وزن شود. دلایل به اشتهایی در کودکان می تواند جسمی یا روانی باشد. در این مقاله ، به بررسی عوامل بی اشتهایی در کودکان ، کاهش اشتها در کودکان بر اثر عوامل جسمی و روانی ، عوارض این نوع بی اشتهایی ها در کودکان و نحوه درمان و افزایش اشتها در کودکان خواهیم پرداخت.

دلایل بی اشتهایی در کودکان : جسمی و روانی

عوامل جسمی بی اشتهایی یا کاهش اشتها در کودکان

• بیماری ها : اگر فرزند شما از تهوع و استفراغ ، اسهال یا تب رنج می‌برد، ممکن است خیلی حس و حال خوردن نداشته باشد.
• نرخ رشد مخروطی : رشد و اشتهای کودک شما بر اساس سن، سطوح انرژی، رژیم غذایی و محیط تغییر می‌کند.
• داروهای تجویزی :‌ اگر فرزند شما آنتی ‌بیوتیک یا داروهای تجویزی پزشک را مصرف می‌کند، یکی از عوارض جانبی آن‌ها ممکن است کاهش اشتها باشد.
• یبوست :‌ یبوست یکی دیگر از عوامل بی اشتهایی در کودکان است. بهتر است رژیم غذایی فرزندتان را تغییر دهید و سبک زندگیش را اصلاح کنید.
• کم تحرکی یا بی تحرکی : اگر فرزند شما علاقه‌ای به بازی کردن بیرون از خانه ندارد و دوست دارد اکثر مواقع حالت نشسته داشته باشد، موقع غذا خوردن خیلی گرسنه نخواهد بود.
• ریزه خواری یا خوردن میان وعده قبل از غذای اصلی : ما مطمئن هستیم که شما نمی‌توانید گرسنه بودن فرزندتان را تحمل کنید و ممکن است یکی دو میان وعده به او بدهید. اما خوردن میان ‌وعده بین وعده ‌های اصلی، ممکن است باعث شود بچه ‌ها به مدت طولانی ‌تری سیر باشند. نتیجه این می‌شود که فرزند شما غذای اصلی‌اش را به طور کامل نمی‌خورد.
• نوشیدن مایعات و آبمیوه‌ ها :‌ نوشیدنی‌های حاوی شکر (و حتی نوشیدنی‌های طبیعی) پر از کالری هستند. نوشیدن آن‌ها باعث کاهش اشتها می‌شود و یکی از عوامل بی اشتهایی در کودکان محسوب می‌شود.
• کم ‌خونی : ‌کم ‌خونی ممکن است دلیل دیگری برای کاهش اشتها در کودک شما باشد. کودکانی که دچار کم ‌خونی هستند، ضعیف ‌تر، خسته ‌تر و حساس‌ تر از بقیه به نظر می‌رسند.
• کرم ‌های روده : حضور کرم در روده‌ ی کودک شما ممکن است باعث شود که از حالت معمول کمتر غذا بخورد. این کرم‌ها ممکن است حتی باعث خونریزی روده ، اسهال خونی و… شوند.

عوامل روانی بی اشتهایی یا کاهش اشتها در کودکان

• استرس : جر و بحث و دعوا با خواهر و برادرها، آزار و اذیت و رویدادهای ناراحت ‌کننده مثل مرگ یک عزیز می‌تواند به فرزندتان استرس دهد و باعث بی اشتهایی کودکان شود.
• افسردگی : آیا کودک شما به طور ناگهانی دست از نقاشی کردن کشیده است و دلش نمی‌خواهد دیگر به مدادی دست بزند یا بازی مورد علاقه‌اش را بازی کند؟ ممکن است این یک ناراحتی موقتی باشد. اما اگر این حالات برای مدت طولانی‌ تری باقی بماند به احتمال خیلی قوی دچار افسردگی شده است.
• بی‌ اشتهایی عصبی : بی‌اشتهایی عصبی یک اختلال روانشناختی است. فرزند شما نسبت به کاهش وزن، وسواس به خرج می ‌دهد و ساعات طولانی را بدون خوردن غذا سپری می‌کند.
• حواس‌ پرتی ‌ها : اگر فرزند شما هنگام خوردن به تلویزیون یا صفحه گوشی نگاه می‌کند، ممکن است نسبت به غذا خوردن تمایل کمتری نشان دهد.
• تنبیه : اگر به فرزندتان با وجود گرسنه نبودن بگویید که باید غذایش را کامل بخورد، ممکن است کلا از غذا خوردن متنفر شود. این موضوع به تدریج باعث بی اشتهایی کودکان می‌شود.

راه‌ های پیشگیری و درمان بی اشتهایی در کودکان

شما می‌توانید بی اشتهایی کودکان را به روش‌های زیر پیشگیری و حتی درمان کنید.

• وعده‌های غذایی زیاد ولی در حجم کم بدهید. اگر کودک شما نمی‌تواند در وعده مقدار زیادی غذا بخورد، ۳ وعده‌ ی غذایی زیاد را به ۵ تا ۶ وعده‌ ی کوچک تقسیم کنید.
• منوی غذایی را تغییر دهید. غذاهای غنی از ویتامین ب و غلات کامل غنی شده با آهن، فولیک‌اسید و سایر مواد مغذی را در برنامه‌ی غذایی کودک بگنجانید. برای دسر، از ظرف پر میوه استفاده کنید و برای پایان غذا از سوپ‌ سبزیجات بهره بگیرید. والدین می‌توانند از ظرف‌های غذای رنگارنگ و جذاب مثل حلوای هویج استفاده کنند. یا پنکیک پنیر و سبزی به کودک خود بدهند. به این روش والدین می‌توانند از انواع سبزیجات به صورت جذاب در غذای بچه ‌ها استفاده کنند.
• از غذا دادن به زور خودداری کنید. از دیگر عوامل بی اشتهایی در کودکان به زور غذا دادن به کودک است. به کودک خود اجازه بدهید به همان اندازه که دوست دارد غذا بخورد. او را مجبور نکنید که لقمه‌ ی دوم و سوم را بخورد.
• اجازه بدهید در تهیه غذا به شما کمک کند. وقتی در مورد مواد غذایی به فرزند خود آموزش می‌دهید و اجازه می‌دهید که در پخت غذا به شما کمک کند، به طور خودکار علاقه‌ ی بیشتری به غذاها نشان خواهد داد.

• لوازم الکترونیکی را دور نگاه دارید. سخت‌گیر باشید و در طول غذا خوردن استفاده از تلویزیون و بازی‌های ویدئویی را ممنوع کنید. همچنین غذا خوردن همه‌ی اعضای خانواده با یکدیگر یک عادت پسندیده است.
• همیشه بعد از خوردن غذا نوشیدنی بیاورید. نوشیدنی‌ها و آبمیوه‌ها سرشار از کالری هستند. بنابراین بهتر است بعد از اینکه فرزند شما غذایش را خورد به او نوشیدنی بدهید. اما اگر این نوشیدنی در منزل تهیه شده و شیرین نیست، می‌توانید آن را مابین وعده‌ی غذایی به او بدهید.
• با غذا خوش بگذرانید. اگر کودک از فرایند خوردن خوشش بیاید، حتما غذایش را خواهد خورد. با نحوه ‌ی چینش غذا بازی کنید. غذا را طوری بچینید که از دید فرزند شما جذاب به نظر برسد.
• سبک زندگی فعالی داشته باشید. اگر فرزند شما مدام در خانه و روی مبل می‌نشیند، بهتر است او را در کلاس‌های شنا ثبت‌نام کنید یا تشویقش کنید که با دوستانش به پارک برود.
• به فرزند خود اجازه ندهید که صبحانه نخورد. تحت هیچ شرایطی به فرزند خود اجازه ندهید بدون خوردن صبحانه به مدرسه برود. یک صبحانه‌ی سالم متابولیسم بدن را افزایش می‌دهد و اشتها را زیاد می‌کند.
• از او بخواهید ۳۰ دقیقه قبل از غذا خوردن، آب بنوشد. او را تشویق کنید تا قبل از غذا یکی دو لیوان آب بخورد. یک عادت برای او ایجاد کنید که بعد از بیدار شدن و قبل از خوردن آب بنوشد، و به این وسیله در موعد مقرر گرسنه خواهد بود.
• مواد غذایی سالم را جایگزین فست فود کنید. فست‌فودها سرشار از شکر و کالری هستند و باعث بی اشتهایی کودکان می‌شوند. غذاهای ناسالم را با معادل سالم آن جایگزین کنید.
• ادویه‌ جات مختلف در برنامه غذایی بگنجانید. ادویه‌جاتی مثل پونه کوهی، گیاهان ایتالیایی، گشنیز و دارچین به غذاها عطر و طعم متفاوتی می‌دهند. این باعث می‌شود غذاها برای کودکان خوشمزه ‌تر به نظر برسند. برخی از کودکان از غذاهایی با طعم و بوی قوی، مثل سیر خوششان نمی‌آید. سعی کنید چنین موادی را از برنامه‌ی غذایی حذف کنید. به‌جای آن می ‌توانید از ادویه ‌های اشتها آور مثل پونه کوهی، دارچین و دانه‌ های رازیانه استفاده کنید.

• منزل را خنک نگاه دارید. از دیگر عوامل بی اشتهایی در کودکان ، زمانی است که محیط اطراف زیادی گرم، شرجی و ناراحت‌کننده باشد. تهویه را روشن کنید یا پنجره را باز کنید تا حس و حال خوردن در بچه‌ها پیدا شود.
• تنش‌ زدایی کنید. در طول غذا خوردن از فرزندتان راجع به تکلیف یا چیزهایی که در مدرسه اتفاق افتاده نپرسید؛ به‌جای آن کمی موسیقی پخش کنید و فضا را عوض نمایید.
• مصرف شیر را کاهش دهید. اگر فرزند شما، کاهش اشتهای شدیدی را تجربه می‌کند، ممکن است به‌خاطر مصرف زیاد شیر باشد. وقتی کودکان به عنوان میان‌ وعده یا پیش ‌غذا شیر می ‌نوشند ، فضای زیادی برای خوردن غذا در معده‌ شان باقی نمی‌ ماند.

مواد غذایی مناسب برای افزایش اشتها در کودکان

• بادام‌ زمینی : باعث افزایش متابولیسم می‌شود و اشتهای کودکان را افزایش می‌دهد.
• ماست : ماست باعث گردش سیستم گوارش می‌شود و به عنوان یک پروبیوتیک سالم اشتها را افزایش می‌دهد. ماست حاوی ویتامین ب، کلسیم و باکتری‌های مفید روده است.
• چای سبز : برای آن‌هایی که دوستدار چای هستند، چای سبز باعث افزایش متابولیسم و اشتها می‌شود. علاوه ‌بر این، کالری آن صفر است.
• آووکادو و کره مغزیجات :‌ میوه ‌هایی مثل آووکادو، انار و کره ‌ی مغزهایی مثل بادام یا بادام ‌زمینی باعث افزایش اشتها شده و کالری متراکمی دارند و به عنوان غذاهای انگشتی بسیار مناسب هستند.
• مرغ و دانه‌ های کدوتنبل :‌ شما می‌توانید بی اشتهایی کودکان را با دادن غذاهای حاوی زینک مثل دانه ‌های کدوتنبل، آجیل بادام هندی، سبوس گندم و مرغ از بین ببرید.
• ریحان : برگ‌های ریحان باعث هضم منظم می‌شود و یکی از بهترین درمان‌های خانگی برای بی اشتهایی کودکان است.
• زنجبیل : ‌برای افزایش اشتها، زنجبیل خرد شده را به ساندویچ، سالاد یا سوپ اضافه کنید.
• آویشن : آویشن در سالادها، سوپ‌ ها و ساندویچ ‌ها استفاده می‌شود. برای افزایش اشتها در کودکان در غذای آن‌ها آویشن بریزید.
• آب شنبلیله : خوردن یک لیوان آب شنبلیله به افزایش اشتها در کودکان کمک می ‌کند.
• کشک و نعناع :‌ قبل از سرو کشک به کودکان، چند برگ نعناع داخل آن بریزید. برای کودکان ۸ تا ۹ ماهه عالی است.
• هلو :‌ اگر کودک شما از خوردن میوه لذت می‌ برد، اضافه کردن هلو به رژیم غذایی آن‌ها باعث افزایش اشتها می‌ شود.
• آلو : آیا می ‌دانستید که آلو باعث افزایش اشتها می‌شود؟ بچه‌ها عاشق آلو هستند بنابراین آن را در رژیم غذایی‌ شان بگنجانید.

جمع ‌بندی و نتیجه گیری

حالا می ‌دانید که عوامل بی اشتهایی در کودکان و باید برای رفع آن چه کار کنید. بسیار ضروری است که کودکان در دوره رشد خود، مواد مغذی کافی دریافت کنند. برای افزایش اشتهای کودکان خود از نکات ارائه شده بهره بگیرید.