دفعات شیردهی به نوزاد – سوالات متداول

هر چند که شیردهی بر اساس غریزه مادری به طور طبیعی انجام می شود، با این حال مادران همیشه سوالات بسیاری در مورد آن دارند. در این مقاله به برخی از سوالات شما در مورد دفعات شیردهی به نوزاد ، میزان شیرخوردن نوزاد و سوالاتی از این قبیل پاسخ خواهیم داد.

دفعات شیردهی به نوزاد

نوزاد تازه متولد شده در ماه اول زندگی خود، نیاز به روزانه حدود ۸ تا ۱۲ بار تعذیه با شیر مادر دارد. به دلیل اینکه شیر مادر به راحتی هضم می شود، نوزادان اغلب زود گرسنه می شوند.

تغذیه مکرر نوزاد با شیر مادر همچنین باعث تحریک تولید شیر در طی چند هفته اول شیردهی می شود. شیردهی به نوزاد تا زمانی که به سن یک تا دو ماهگی برسد به تعداد۷ تا ۹ بار در روز باید انجام شود.

در هفته های اول زندگی، دفعات شیردهی به نوزاد باید براساس نیاز و تقاضای نوزاد انجام شود یعنی هر زمان کودک گرسنه است به او شیر بدهید که تقریبا هر یک تا یک و نیم ساعت و یا هر ۳ ساعت یکبار اتفاق می افتد. 

به موازات رشد کودک دفعات شیرخوردن نوزاد نیز کمتر شده و فواصل تغذیه او قابل پیش بینی تر می شود مثلا بعضی نوزادان ممکن است هر ۹۰ دقیقه و بعضی دیگر هر ۲ تا ۳ ساعت یکبار نیاز به تغذیه داشته باشند. 

نوزادان تازه متولد شده نباید بیشتر از ۴ ساعت بدون تغذیه بمانند و حتی در طول شب نیز باید شیردهی به نوزاد انجام شود. 

فواصل شیردهی به نوزاد چقدر باید باشد؟

برای محاسبه فاصله زمانی بین هر تغذیه، شروع شیردهی را ملاک قرار دهید نه پایان آن را. بنابراین از شروع یک شیردهی تا شروع شیردهی بعدی را به عنوان فاصله ی تغذیه کودک در نظر بگیرید. 

مثلا وقتی پزشک از شما می پرسد که کودک چند وقت یکبار شیر می خورد، می توانید فاصله های دو ساعته را حساب کنید. مثلا بگویید اولین تغذیه ساعت ۶ صبح بوده، دومین تغذیه ساعت ۸ صبح و سپس ۱۰ صبح بوده است. 

در اوایل تولد نوزاد، دفعات شیردهی به نوزاد و میزان شیرخوردن نوزاد زیاد است و ممکن است احساس کنید شبانه روز در حال شیردهی هستید. این طبیعی است اما به مرور زمان، فواصل تغذیه نوزاد طولانی تر خواهد شد. 

شیردهی به نوزاد چه مدت طول می کشد؟

نوزادان تازه متولد شده در بعضی مواقع به مدت ۲۰ دقیقه یا بیشتر از یک یا هر دو سینه شیر می خورند. با بزرگتر شدن و افزایش مهارت کودک، ممکن است شیر خوردن نوزاد از هر سینه ۵ تا ۱۰ دقیقه طول بکشد.

اینکه دقیقا بگوییم چقدر شیردهی باید طول بکشد بستگی به عوامل زیادی دارد از جمله اینکه:

• آیا تولید شیر در سینه شما شروع شده (که معمولاً ۲ تا ۵ روز پس از تولد نوزاد شروع می شود)
• آیا رفلکس تخلیه شیر بلافاصله اتفاق می افتد یا بعد از چند دقیقه از شروع تغذیه نوزاد اتفاق می افتد
• جریان شیر شما کند است یا سریع
• آیا کودک به خوبی سینه می گیرد و تا آنجا که ممکن است آرئول یا حلقه قهوه ای رنگ اطراف نوک سینه را دهان خود قرار می دهد.
• کودک بلافاصله شروع به بلعیدن می کند یا اینکه به کندی مکیدن و بلعیدن شیر را انجام می دهد
• کودک خواب آلوده است و حواسش به درستی به شیر خوردن نیست

اگر در مورد مدت و میزان شیرخوردن نوزاد و دفعات شیردهی به نوزاد نگران هستید و فکر می کنید مدت زمان تغذیه نوزاد شما خیلی کوتاه یا طولانی به نظر می رسد با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید. 

شیردهی از هر دو سینه به چه صورت انجام می شود

 در زمان تغذیه نوزاد باید سعی کنید در طول روز به طور یکسان از هر دو سینه شیر دهی را انجام دهید. این روش کمک می کند تا میزان شیردهی به نوزاد از هر دو سینه یکسان باقی بماند و از دردناک شدن سینه به دلیل پر شدن بیش از حد از شیر جلوگیری شود. 

 شما می توانید در وسط تغذیه نوزاد، سینه ها را به طور متناوب عوض کنید و اگر به یاد نمی آورید که آخرین بار از کدام سینه شیردهی به نوزاد را انجام داده اید می توانید از روش های علامت گذاری استفاده کنید مثلا یک سنجاق بی خطر یا یک روبان به بند سوتین خود متصل کنید ، به این ترتیب شما می‌توانید به یاد آورید که آخرین بار از کدام سینه نوزاد را تغذیه کرده اید سپس در نوبت بعدی ، تغذیه نوزاد را با سینه دیگر شروع کنید یا اینکه می توانید در یک دفترچه ، برنامه شیردهی از هر سینه را یادداشت کنید تا بتوانید آن را بهتر پیگیری کنید. 

کودک ممکن است دوست داشته باشد سینه ها را در هر تغذیه تغییر دهد یا ترجیح دهد فقط از یک طرف شیر بخورد که در این مورد باید در تغذیه بعدی سینه دیگر را به نوزاد بدهید.همان کاری را انجام دهید که برای شما و کودک بهتر و راحت تر است.  

هر چند وقت یک بار آروغ نوزاد را در زمان شیردهی بگیریم؟

بعد از اینکه تغذیه کودک از یک سینه به پایان رسید قبل از شروع شیردهی با سینه دیگر آروغ نوزاد را بگیرید.

گاهی اوقات، یک حرکت کوچک به تنهایی برای گرفتن آروغ کودک کافی است. برخی از نوزادان به آروغ زدن بیشتری نیاز دارند و ممکن است در هر تغذیه تعداد مورد نیاز آروغ زدن متفاوت باشد.

اگر کودک زیاد تف می کند، سعی کنید اغلب اوقات آروغ نوزاد را بگیرید. البته اگرچه تف کردن نوزادان پس از شیرخوردن یا هنگام آروغ زدن طبیعی است اما نباید بعد از شیرخوردن استفراغ کند. در صورت برگرداندن شیر توسط نوزاد احتمال دارد به ریفلاکس نوزاد مبتلا باشد.

اگر نوزاد معمولا شیر را به بیرون پس می زند این طبیعی نیست و نشان دهنده مشکلی است که نیاز به درمان و مراقبت های پزشکی دارد. اگر در مورد تف کردن های بیش از حد کودک نگران هستید با متخصص اطفال مشاوره کنید. 

چرا کودک من همیشه بیش از حد گرسنه است؟

میزان شیرخوردن نوزاد و دفعات شیردهی به نوزاد زمانی که نوزاد رشد جهشی خود را پشت سر می ‌گذارد معمولاً بیش از حد معمول است و نوزاد در این دوره زیاد شیر می خورد. این حالت ممکن است در هر زمانی اتفاق بیفتد اما اغلب در ماه‌ های ابتدایی و ماه های زیر میزان شیرخوردن نوزاد بیشتر است: 

•  ۷ تا ۱۴ روزگی
• ۲ ماهگی
• ۴ ماهگی
• ۶ ماهگی

نوزاد در این ماه ها از هر زمان دیگری بیشتر گرسنه به نظر می رسد، به دنبال علائم و نشانه‌های گرسنگی در کودک باشید زیرا ممکن است نیاز باشد دفعات شیردهی به نوزاد را افزایش دهید و به دفعات بیشتری او را با شیر تغذیه کنید.

تا چه مدت باید شیردهی به نوزاد را ادامه دهم؟

مدت زمان شیردهی به نوزاد یک انتخاب شخصی است. متخصصان توصیه می کنند که نوزادان در ۶ ماه اول به طور انحصاری یعنی بدون شیر خشک، آب و غذا فقط از شیر مادر تغذیه کنند. اگر شما بتوانید این توصیه را اجرا کنید تا ۱۲ماه و حتی بیشتر نیز می توانید شیردهی به نوزاد را ادامه دهید. 

شیردهی فواید زیادی برای مادر و کودک دارد. مطالعات نشان می دهد که شیردهی می تواند احتمال اسهال، عفونت گوش و مننژیت باکتریایی را در کودکان کاهش دهد یا شدت این بیماریها را کمتر کند. شیردهی همچنین می تواند کودکان را در برابر ابتلاء به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)، دیابت، چاقی و آسم در دوران کودکی محافظت کند. 

شیردهی برای مادران نیز مزایایی دارد برای مثال باعث کالری سوزی بیشتر می شود و به کوچک شدن رحم نیز کمک می کند. در حقیقت، مادران شیرده سریعتر به شکل و وزن قبل از بارداری خود برمی گردند. علاوه بر اینها شیردهی به نوزاد در کاهش خطر ابتلای مادر به بیماری ها زیر موثر است:

• سرطان سینه
• فشار خون بالا
• دیابت
• بیماری قلبی
• شیر دادن به نوزاد، مادران رادر برابر سرطان رحم و سرطان تخمدان نیز محافظت می کند

دکتر فرناز محامدی

متخصص کودکان و نوزادان

تهران، خیابان آیت الله کاشانی، بین حسن آباد و ابراهیمی شمالی، پلاک ۴۳۰، ساختمان آرمیتا، طبقه سوم، واحد ۳۷

تلفن : ۴۴۰۶۱۵۲۷-۰۲۱