بیماری روزئولا

روزئولا یا تب گل سرخ چیست؟

بیماری روزئولا از جمله بیماری های ویروسی است که بیشتر کودکان ۲ سال تا ۶ سال را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری همچنین به نام های بیماری ششم، اگزانتم سوبیتوم (Exanthem subitum) و روزئولا اینفانتوم (Roseola Infantum) و تب گل سرخ  نیز شناخته می شود. از علائم بیماری روزئولا در کودکان می توان به چندین روز تب شدید و شروع راش پوستی کودک یا نوزاد بعد از تب اشاره کرد. در این مقاله به علائم و نشانه ها ، پیشگیری و بعضی درمان های خانگی بیماری روزئولا در کودکان اشاره شده است.

دو ویروس خیلی مرتبط به هم به نام های HHV  نوع ۶ و نوع ۷ باعث بروز دانه های قرمز روی پوست کودک بعد از تب و ابتلا به بیماری روزئولا یا تب گل سرخ می شوند. این ویروس ها متعلق به همان خانواده ای می شوند که ویروس معروف تر  هرپس سیمپلکس  (HSV) در آن حضور دارد. ولی این ویروسها مانند HSV باعث ایجاد زخم های سرد(تبخال) و تبخال های تناسلی نمی شوند.

علائم و نشانه های بیماری روزئولا یا تب گل سرخ کدامند؟

کودک یا نوزاد مبتلا به روزئولا دچار مشکلات ملایمی در بخش های فوقانی دستگاه تنفسی می شود که با تب شدید، ( بعضی مواقع بیشتر از ۱۰۳ درجه فارنهایت و یا ۳۹ درجه سانتیگراد) به مدت یک هفته همراه است.  در این مدت کودک یا نوزاد شما ممکن است نا آرام ، زود رنج و تحریک پذیر باشد، مثل قبل غذا نخورد و غده های لنفاوی روی گردنش متورم شوند.

پس از بروز این علائم تب شدید کودک به یکباره متوقف می شود و به دنبال آن دانه های صورتی متمایل به قرمز به صورت صاف و یا متورم بر روی بدن کودک نمایان می شوند. دانه های قرمز روی پوست کودک بعد از تب اولین نشانه ظاهری ابتلا به روزيولا یا تب گل سرخ می باشد. این دانه ها در اثر تماس به سفید تغییر رنگ می دهند. دانه های تکی ممکن است با هاله ای روشن تر در اطرافشان همراه باشند. این دانه ها معمولا به گردن، صورت، بازو و پا های کودک سرایت می کنند.

در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد کودکان مبتلا به بیماری روزئولا دچار تب شدید تشنج های ناشی از تب (febrile seizures) می شوند که ممکن است سلامت آنها را به خطر اندازد.

علائم تشنج ناشی از تب رزوئولا در کودکان عبارتند از:

• بیهوشی کودک
•   ۲ تا ۳ دقیقه تیک و حرکات ناگهانی در بازوها، پاها و صورت کودک
• از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع کودک یا نوزاد

آیا بیماری روزئولا واگیردار است؟

بله، روزئولا واگیر دار است ولی سرایت آن فقط محدود به کودکان شش ماه تا یکسال می باشد . این عفونت در اثر صحبت کرد، عطسه کردن و یا سرفه کردن به شکل قطره های ریزی در هوایی که دیگران تنفس می کنند منتشر می شود که برای سلامت اطرافیان خطرناک است.

همچنین وقتی که این قطره های ریز بر روی سطوح مختلف فرود می آید، ممکن است کودک با آن سطوح تماس پیدا کند و بعد آن را به بینی و دهان خود ببرد، که در اینصورت به روزئولا یا تب گل سرخ مبتلا خواهد شد.

روزئولا زمانی که کودک یا نوزاد تب شدید دارد واگیر دار است و موقعی که راش پوستی و دانه های قرمز روی پوست کودک بعد از تب نمایان شدند دیگر در هوا منتشر نمی شود.

آیا می توان از بیماری روزئولا جلوگیری کرد؟

هیچ روش شناخته شده برای جلوگیری از روزئولا یا تب گل سرخ در کودکان وجود ندارد. اما به این دلیل که بیشتر بر بچه های کوچک تاثیر می گذارد تا بزرگسالان، این چنین تصور می شود که مبتلا شدن به روزئولا در دوران کودکی ممکن است باعث ایمنی پایدار بدن به این بیماری شود. احتمال ابتلای مجدد به این بیماری وجود دارد، اما زیاد شایع نیست.

تب روزئولا چند روز طول می کشد؟

تب روزئولا یا تب گل سرخ، معمولا از ۳ روز تا ۷ روز طول می کشد و راش پوستی و دانه های قرمز روی پوست کودک که بعد از تب نمایان می شود ممکن است از چندین ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد.

روزئولا چگونه تشخیص داده می شود؟

برای تشخیص، پزشک سابقه پزشکی بیمار را بررسی می کند و معاینه ای انجام می دهد. تشخیص بیماری روزئولا معمولا تا پایین آمدن تب و نمایان شدن راش پوستی و دانه های قرمز روی پوست کودک بعد از تب، کار آسانی نیست، بنابراین پزشک ممکن است آزمایش های دیگری هم انجام دهد تا مطمئن شود که علت تب از عفونت دیگری نبوده است.

روزئولا یا بیماری تب گل سرخ چگونه درمان می شود؟

بیماری روزئولا معمولا نیازی به درمان خاصی ندارد و به خودی خود بهبود پیدا می کند. ولی در مواردی که نیاز به درمان دارد، بیشترین قسمت درمان را پایین آوردن تب تشکیل می دهد. توجه داشته باشید که درمان بیماری روزئولا توسط آنتی بیوتیک ها انجام نمی شود. چرا که این بیماری ویروسی است و توسط باکتری ها ایجاد نمی شود.

درمان خانگی بیماری روزئولا

استامینوفن (مانند تیلنول) یا ایبوپروفن (مانند Advil یا Motrin) می تواند به پایین آوردن تب کمک کند. برای درمان خانگی بیماری روزئولا هرگز به کودک مبتلا به یک بیماری ویروسی آسپرین ندهید، برای اینکه استفاده از آن در چنین مواردی با سندرم رای همراه است که می تواند منجر به نارسایی کبدی و حتی مرگ شود.

بعضی از والدین برای پایین آوردن تب به تن شویه بچه با اسفنج اعتقاد دارند. این روش، روش اثبات شده ای نیست و ممکن است موجب ناراحتی کودک شود. استفاده از حمام یخ هم اصلا توصیه نمی شود.

برای جبران کم آبی ناشی از تب کودک خود را به آشامیدن آب یخ و مایعات شفاف ترغیب کنید. شیر مادر و شیر خشک به جیران آب از دست رفته کمک می کند.

چه موقع مراجعه به دکتر ضروری است؟

هر وقت احساس کردید کودک شما بی حال است، مایعات نمی نوشد و شیر مادر نمی خورد به متخصص کودکان و نوزدان مراجعه کنید. همچنین اگر کودک شما دچار تشنج شده است او را سریعا به اورژانس اطفال برسانید. تشنج از مواردی است که در صورت عدم رسیدگی سلامت کودک شما را به خطر خواهد انداخت