گلودرد در کودکان: علل، علائم و درمان های مؤثر

گلودرد در کودکان یکی از مشکلات رایج و آزاردهنده‌ای است که شاید بارها آن را تجربه کرده باشید.این درد بر اثر یک عفونت ویروسی یا باکتریایی ایجاد می شود و بر سلامت کودک تأثیر مستقیم می‌گذارد. خوشبختانه، بیشتر گلو دردها به راحتی قابل درمان‌اند و نیاز به درمان های پیچیده ندارند. در این مقاله، به بررسی دلایل شایع گلودرد در کودکان، علائم آن و روش های موثر برای تسکین این درد خواهیم پرداخت.

علل شایع گلودرد در کودکان

گلودرد در کودکان ممکن است به دلایل متنوعی رخ دهد. عواملی چون عفونت‌های ویروسی و باکتریایی، آلرژی‌ها و شرایط محیطی می‌توانند موجب این مشکل شوند. این عوامل باعث ایجاد درد و ناراحتی شده و ممکن است علائم دیگری نیز به همراه داشته باشند. شناخت این دلایل به والدین کمک می‌کند تا بهتر به نیازهای درمانی فرزندان خود پاسخ دهند و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کنند.

عفونت‌های ویروسی و باکتریایی

عفونت‌های ویروسی و باکتریایی رایج‌ترین علل گلودرد در کودکان هستند.

• عفونت‌های ویروسی: شایع‌ترین نوع گلودرد هنگام سرماخوردگی و آنفلوآنزا ایجاد می شود که ناشی از عفونت‌های ویروسی است. این نوع عفونت‌ها معمولاً با علائمی مانند سرماخوردگی، تب و سرفه همراهند و طی چند روز بهبود می‌یابند.
  
• عفونت‌های باکتریایی: برخی عفونت‌ها نظیر عفونت استرپتوکوکی می‌توانند منجر به گلودرد شدید تری شوند. این نوع گلودرد معمولاً با تب و التهاب غدد لنفاوی همراه است و در صورتی که به موقع درمان نشود، می‌تواند عوارض جدی‌تری را به دنبال داشته باشد. پزشکان معمولاً برای درمان این نوع عفونت ها از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کنند.
  

عوامل محیطی و آلرژی‌ها

عوامل محیطی به طور قابل توجهی در ایجاد گلودرد در کودکان تأثیر دارند. مواد آلرژی‌زا مانند گرد و غبار، دود و حتی برخی از غذاها می‌توانند موجب التهاب در ناحیه گلو شوند. علاوه بر این، تغییرات آب و هوایی و آلودگی هوا نیز می‌توانند بر سیستم تنفسی کودکان اثر بگذارند و شدت گلودردها را افزایش دهند.

تشخیص دقیق علت گلودرد بسیار مهم است زیرا روش‌های درمانی مختلفی برای هر یک از این علل وجود دارد. تشخیص به موقع و مشورت با پزشک متخصص اطفال می‌تواند به درمان سریع‌تر و موثر تر این مشکل کمک کند.

علائم و نشانه‌های گلودرد در کودکان

شناسایی درست علائم گلودرد در کودکان می‌تواند به تشخیص و درمان سریع‌تر آن کمک کند. در ادامه علائم فیزیکی و غیر فیزیکی گلودرد را بررسی خواهیم کرد.

علائم فیزیکی

زمانی که کودک برای شما می‌گوید که گلویش درد می‌کند، ممکن است علائم فیزیکی زیر را نیز مشاهده کنید:

• درد در گلو: این درد ممکن است خفیف یا شدید باشد و معمولاً در زمان بلعیدن احساس می‌شود.
• قرمزی گلو: با نگاه کردن به انتهای حلق کودک، ممکن است متوجه شوید که رنگ آن به قرمزی گراییده است.
• تورم لوزه‌ها: لوزه‌ها همان غدد لنفاوی در پشت دهان هستند که می‌توانند متورم شوند و باعث گلودرد شوند. به گلودرد ناشی از تورم لوزه‌ها تونسیلیت” (Tonsillitis) گفته می‌شود.

علائم غیر فیزیکی

گلودرد علاوه بر علائم فیزیکی می‌تواند با علائم غیر فیزیکی دیگری نیز همراه باشد:

• تب: دمای بدن بالا، معمولاً بیش از ۳۸ درجه سانتی‌گراد ممکن است نشانه عفونت باشد.
• سردرد: در بسیاری از موارد، کودک ممکن است از سردرد شکایت کند.
• بی‌حالی: احساس خستگی و بی‌حالی می‌تواند نشانه‌ای از عفونت در بدن باشد.

این علائم می‌تواند مقدمه‌ای برای نشانه‌های جدی‌تر باشد و باید مورد توجه و بررسی قرار گیرد.

نحوه درمان گلودرد در کودکان

هنگامی که کودک شما دچار گلودرد می‌شود، درمان باید با توجه به شدت علائم و علت گلودرد انجام شود. در ادامه به بررسی روش‌های درمان گلودرد در کودکان می‌پردازیم.

درمان‌های خانگی

درمان‌های خانگی به طور معمول روش‌هایی ساده و در دسترس هستند که می‌توانند به تسکین گلودرد کمک کنند. این روش‌ها معمولا بدون عوارض جانبی خاصی هستند و می‌توانند به راحتی در خانه انجام شوند.

• نوشیدن مایعات گرم: مایعات داغ مثل چای گرم با عسل یا سوپ می‌توانند گلو را آرام کنند و به بهبود التهاب کمک کنند.
• غرغره با آب نمک: ترکیب یک قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب گرم و غرغره کردن آن، می‌تواند به کاهش درد و تورم در گلو کمک کند.
• استفاده از عسل: عسل به عنوان یک خلط‌آور طبیعی عمل می‌کند و می‌تواند در کاهش درد گلو مؤثر باشد. می‌توانید عسل را به چای یا آب لیمو اضافه کنید.
• استراحت کافی: اطمینان حاصل کنید که کودک به اندازه کافی استراحت می‌کند.

داروها و درمان‌های پزشکی گلودرد در کودکان

در موارد شدید گلودرد کودکان، ممکن است به داروهای خاصی نیاز باشد.این داروها ممکن است شامل داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه‌ای باشند که از داروخانه‌ها قابل تهیه اند.

مسکن‌ها: داروهایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن می‌توانند به تسکین درد و کاهش التهاب کمک کنند.

• آنتی‌بیوتیک‌ها: در صورت شناسایی یک عفونت باکتریایی، پزشک متخصص اطفال ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند. دوره این داروها باید به طور کامل و مطابق با تجویز پزشک مصرف شوند.
  
• شربت های مخصوص: برخی شربت‌های مخصوص سرفه و تسکین‌دهنده گلو می‌توانند کمک‌کننده باشند. لازم به ذکر است که این شربت‌ها برای کودکان بالای یک سال مناسب هستند.
  
• با بررسی این روش‌ها و در نظر گرفتن نیازهای کودک خود، می‌توانید به بهبود سلامتی او کمک کنید.

پیشگیری از گلودرد در کودکان

گلودرد در کودکان می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد. برای کاهش این مشکل، باید به اقدامات پیشگیرانه توجه کرد. دو جنبه اصلی در پیشگیری از گلودرد شامل رعایت بهداشت فردی و عمومی و همچنین شرایط محیط آموزشی و اجتماعی می‌باشد..

بهداشت فردی و عمومی

یکی از مهم‌ترین اقداماتی که می‌تواند از گلودرد در کودکان جلوگیری کند، رعایت بهداشت فردی است. به موارد زیر توجه کنید:

• شستن دست‌ها قبل و بعد از غذا: این کار ساده می‌تواند مانع انتقال میکروب‌ها و ویروس‌ها به دیگران شود.
• استفاده از صابون و آب: دست‌ها باید به مدت ۲۰ ثانیه شسته شوند. این مدت زمان به برای از بین بردن کامل باکتری‌ها ضروری است.
• اجتناب از اشتراک وسایل: از دادن بطری، لیوان یا اسباب بازی‌های خود به کودکانی که دچار گلودرد هستند، پرهیز کنید.

حتی با یک بار شستن دست‌ها ریسک ابتلا به بیماری ها به طور چشمگیری کاهش می یابد

محیط آموزشی و اجتماعی

محیطی که کودکان در آن قرار می‌گیرند، تاثیر زیادی بر سلامتی آن‌ها دارد. در این زمینه می‌توان نکات زیر را مورد توجه قرار داد:

• توجه به تهویه هوا: در مکان‌های شلوغ مانند کلاس‌های درس، کیفیت هوای داخلی اغلب ممکن است کاهش یابد. استفاده از سیستم‌های تهویه مناسب می‌تواند به ورود هوای تازه کمک کرده و خطر ابتلا به گلو درد در کودکان را کاهش دهد.
• نظافت محیط: مرتب‌سازی و نظافت مکان‌های عمومی مثل مهدکودک‌ها و مدارس می‌تواند خطر گلودرد را کاهش دهد.
• اطلاع رسانی و آموزش:آموزش کودکان و والدین در مورد نشانه‌ها و روش‌های پیشگیری از بیماری‌ها یکی از راه‌های مؤثر برای ارتقاء سلامت عمومی به شمار می‌رود.

امیدوار هستیم که این نکات بتواند به شما در پیشگیری از گلودرد در کودکان کمک کند. اقداماتی ساده، از شستن دست‌ها تا ایجاد محیطی سالم می‌تواند تفاوت‌های بزرگی را به وجود آورد.

زمان مراجعه به پزشک

گلودرد در کودکان موضوعی است که ممکن است هر پدر و مادری با آن مواجه شود. شناخت زمان مناسب برای مراجعه به پزشک می‌تواند به کاهش نگرانی‌ها کمک کرده و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند. در ادامه، به بررسی علائم هشداردهنده و نیازمند مراجعه به پزشک متخصص اطفال خواهیم پرداخت.

علائم هشدار دهنده

برای تشخیص اینکه آیا کودک شما نیاز به مراجعه به پزشک دارد یا خیر، باید به برخی علائم خاص توجه کنید. اگر کودک شما هر یک از این نشانه‌ها را دارد، بهتر است هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید:

• تب بالا: اگر دمای بدن کودک، به ویژه در نوزادان زیر سه ماه، بالاتر از ۳۸ درجه سانتی‌گراد باشد.
• مشکل بلع: اگر کودک در بلعیدن مایعات و غذاها مشکل داشته باشد.
• تورم غدد لنفاوی: بزرگ شدن غدد لنفاوی ناحیه گردن یا زیر فک می‌تواند نشانه عفونت باشد.
• درد شدید: اگر گلودرد به قدری حاد باشد که کودک شما از انجام فعالیت‌های روزمره خود باز بماند.
• مشاهده زخم یا لکه های چرکی: وجود زخم یا لکه‌های سفید یا قرمز روی گلو یا داخل دهان.
• عفونت‌های مکرر: اگر فرزند شما قبلاً از عفونت‌های گلو رنج برده و اکنون این مشکل دوباره به وجود آمده است.

نتیجه‌گیری

گلودرد در کودکان از مشکلات شایعی است که به دلایل مختلفی ایجاد می شود. شناخت علل و نشانه‌های گلودرد به والدین کمک می کند تا تصمیمات بهتری اتخاذ کنند. عموماً، گلودرد نیازی به درمان خاصی ندارد و می‌توان با روش‌های خانگی مانند غرغره کردن آب نمک یا نوشیدن مایعات گرم، آن را تسکین داد.

نوشته شده توسط: دکتر فرناز محامدی متخصص اطفال