بلاگ

درد و سفت شدن سینه در دوران شیردهی

درد سینه در شیردهی – سوالات متداول

معمولا مادران همیشه سوالات زیادی در مورد شیردهی می پرسند و تفاوتی ندارد که برای اولین بار است مادر شده اند و یا با تجربه و صاحب چند فرزند هستند. هنوز ممکن است سوالاتی در مورد شیردهی داشته باشید که در اینجا به پاسخ به برخی از این سوالات می پردازیم. درد و سفت شدن سینه در دوران شیردهی از مشکلات متداولی است که بسیاری از مادران آن را تجربه می کنند.

آیا گرفتگی عضله رحم در حین شیردهی طبیعی است؟

 بله، در طی چند روز تا چند هفته پس از زایمان، ممکن است در رحم خود احساس گرفتگی شدید مانند قاعدگی کنید که این به دلیل کوچکتر شدن اندازه رحم اتفاق می افتد زیرا رحم در حال بازگشت به حالت طبیعی است.

آیا درد و سفت شدن سینه در دوران شیردهی یا بعد از آن طبیعی است؟

 اگر کودک به درستی دهان خود را به دور نوک سینه قفل کند، ممکن است ۳۰ تا ۶۰ ثانیه درد داشته باشید که از نوک پستان و آرئول شروع شده و به سمت دهان کودک ادامه خواهد داشت، اما بعد از آن درد باید تسکین یابد. اما اگر همچنان احساس درد می کنید، شیردهی را لحظه ای متوقف کرده و وضعیت کودک را روی سینه خود تغییر دهید. اگر باز هم درد سینه در دوران شیردهی ادامه پیدا کرد، ممکن است مشکل دیگری وجود داشته باشد. 

اگر کودک مرتبا دهان خود را اشتباه قفل می کند و نمی تواند تمام آرئول (بخش قهوه ای رنگ نوک سینه) را در دهان قرار دهد، احتمالاً در تمام مدت شیردهی درد و ناراحتی در سینه خواهید داشت. 

بعضی از مادران می گویند که این مسئله دردناک است و یا احساسی مانند نیشگون گرفتن در حین شیر خوردن نوزاد دارند. دراین حالت احتمال دارد که نوک سینه ها بلافاصله زخم شده یا ترک بخورد. مشاوره با پزشک یا متخصص شیردهی می تواند در رفع این مشکل کمک کند.

چه عوامل دیگری ممکن است باعث درد سینه در شیردهی شود؟

 اگر سینه هایتان دردناک است و علائمی شبیه آنفولانزا مانند، تب و لرز دارید و یا ناحیه سفت یا قرمز رنگ روی سینه وجود دارد و یا اینکه رگه هایی قرمز بر روی سینه مشاهده می کنید، ممکن است مجاری شیر در سینه دچار عفونت و تورم شده باشد. اگر هر کدام از این علائم را داشتید، به پزشک مراجعه کنید. اگر پزشک تشخیص داد که شما به عفونت مجاری شیری مبتلا شده اید، به راحتی با آنتی بیوتیک قابل درمان است.

همچنین احتمال دارد مبتلا به قارچ سینه شده باشید. در صورت داشتن هر یک از این علائم حتما باید با پزشک خود تماس بگیرید:

  • تیر کشیدن یا سوزش نوک سینه در حین یا بعد از شیر دادن
  • احساس درد در عمق سینه
  • درد شدید در سینه یا نوک آنها که پس از قرارگیری صحیح کودک بهتر نمی شود
  • نوک سینه ها دچار ترک خوردگی، خارش، سوزش شده باشد و به رنگ های صورتی، قرمز، براق و پوسته پوسته درآمده و یا دارای جوش و تاول های کوچک باشد

گوشه لبها در نوزادان مبتلا به برفک دهان ترک می خورد و روی لب، زبان یا داخل گونه ها لکه های مایل به سفید یا زرد دیده می شود.

وجود توده دردناک در سینه همچنین ممکن است نشانه انسداد در مجرای شیری باشد، که در آن مجاری خاصی مسدود شده است.

تخلیه مجرای سینه به منظور تسکین درد سینه در شیردهی

  • قبل از شیردهی دوش آب گرم بگیرید یا از کمپرس گرم در ناحیه مورد نظر استفاده کنید و آن را چندین بار در روز ماساژ دهید. سپس، بلافاصله به کودک خود شیر دهید.
  • هنگام شیردهی، کودک را طوری قرار دهید که بینی به سمت ناحیه مسدود شده باشد.
  • اگر این اقدامات موثر نبود، برای چند دقیقه سعی کنید از پمپ دستی یا برقی استفاده کنید تا به بهبود گرفتگی شیر کمک کند.
  • اگر توده تا دو روز از بین نرفت، یا اگر تب، لرز، درد یا خط قرمز روی سینه داشتید، با پزشک تماس بگیرید.

مادرانی که دارای نوک سینه های وارونه هستند که در آن نوک سینه به جای بیرون زدگی به سمت داخل می چرخد و یا مادرانی که نوک سینه صاف دارند یعنی در زمان شیر دادن به کودک نوک سینه به حالت قائم در نمی آید، نیز ممکن است در شیردهی مشکل داشته و دردی مداوم را احساس کنند. در صورت وجود هر دو وضعیت ذکر شده باید با پزشک خود یا یک مشاور شیردهی در مورد راه های تسهیل شیردهی و کاهش هر گونه درد سینه در شیردهی صحبت کنید.

آیا با وجود عفونت و درد سینه در دوران شیردهی ، می توان شیردهی انجام داد؟

بله. بر خلاف آنچه بسیاری از مادران فکر می کنند، شما می توانید همزمان با درمان عفونت سینه، کودک خود را شیر دهید. در حقیقت، شیردهی می تواند به پاکسازی عفونت نیز کمک کند.

چگونه می توان درد و سفت شدن سینه در دوران شیردهی را تسکین داد؟

در هنگام مواجه با درد در سینه یا نوک آن، لازم است چند نکته را برای جلوگیری از درد در آینده و همچنین افزایش راحتی خود در هنگام بهبودی سینه مد نظر قرار دهید: 

  • اطمینان حاصل کنید که دهان کودک هر بار به درستی روی سینه قفل می شود.
  • از پزشک یا مشاور شیردهی بخواهید که برای بهبود زخم ها، پماد یا کرم مناسبی را تجویز کند تا در فواصل بین دوره های تغذیه آن را روی سینه استفاده کنید. 
  • در پایان هر شیردهی، مقداری از شیر خود را روی نوک سینه ها ماساژ دهید و سپس بگذارید تا خشک شود.
محافظ سینه برای جلوگیری از تماس زخم ها با لباس
محافظ سینه برای جلوگیری از تماس زخم ها با لباس
  • در فاصله بین تغذیه ها محافظ سینه بپوشید، البته آن را با محافظ نوک سینه اشتباه نگیرید زیرا از آن در هنگام شیردهی استفاده می شود. پوشیدن محافظ سینه از آسیب بیشتر به زخمها جلوگیری می کند. محافظ سینه پوششی گنبدی شکل است که از تماس نوک سینه با لباس جلوگیری کرده و به ترمیم سریع زخم کمک می کند. 
محافظ نوک پستان یا رابط سینه برای شیردهی
محافظ نوک پستان یا رابط سینه برای شیردهی
  • از پزشک خود بپرسید آیا محافظ نوک سینه ایده خوبی برای بهبود شما است و آیا مجاز هستید که از آن در هنگام شیردهی استفاده کنید. این محافظ ها هنگام تغذیه بر روی آرئول و نوک سینه قرار می گیرند تا از زخم و ترک در نوک سینه ها محافظت کنند. محافظ نوک سینه ممکن است در تولید شیر مادر اختلال ایجاد کند، بنابراین استفاده از آنها فقط تحت نظر پزشک یا مشاور شیردهی مجاز است.
  • بعضی از مادران افزایش تعداد دفعات شیردهی اما با مدت زمان کوتاه را برای کاهش درد و سفت شدن سینه در دوران شیردهی مفید می دانند.

دیگر روش ها

  • سعی کنید ابتدا از سینه ای که درد کمتری دارد، شیردهی را انجام دهید.
  • در زمان پایان تغذیه، به آرامی کودک را از سینه جدا کنید. برای اینکار می توانید انگشت خود را از کنار دهان کودک بین لثه ها بلغزانید و سپس یک دور انگشت خود را بچرخانید تا مکش کودک شکسته شود.
  • به حالت های مختلف شیردهی را انجام دهید تا به تخلیه تمام قسمت های سینه کمک شود.
  • از کمپرس های گرم به صورت مرطوب یا خشک روی سینه های خود استفاده کنید. می توانید قبل از شیردهی بطری آب گرم، پد گرم کننده روی سینه بگذارید یا دوش آب گرم بگیرید. (با این حال، اگر سینه شما مبتلا به عفونت مخمری شده است، باید نوک سینه ها را خشک نگه دارید زیرا مخمر در رطوبت رشد می کند)
  • پس از شیر دادن، کیسه های یخ یا کمپرس سرد را روی سینه ها قرار دهید.
  • قبل از شیردهی، محل درد را به آرامی ماساژ دهید.
  • استراحت کنید و مایعات زیادی بنوشید.
  • برخی از مادران که ترک روی سینه و یا درد دارند متوجه می شوند که پمپاژ به مدت ۲ تا ۳ روز باعث بهبودی درد نوک سینه در شیردهی می شود.

 اگر با استفاده از همه این راهکار ها هنوز قادر به شیردهی بدون درد به کودک نیستید، حتماً با پزشک یا یک مشاور شیردهی تماس بگیرید. 

آیا احتقان و بزرگ شدن بیش از حد سینه ها طبیعی است؟

خیر، اگر سینه ها را مرتبا تخلیه کنید، احتقان یا ورم که به دلیل پر شدن بیش از حد سینه ها از شیر است، اتفاق نمی افتد. احتقان سینه می تواند منجر به ورم پستان شود و باید از آن اجتناب کنید.

هرچه بیشتر شیردهی یا پمپاژ سینه را به تعویق بیندازید احتمال اینکه به احتقان و درد سینه در شیردهی دچار شوید بیشتر است.

اگر نمی توانید بلافاصله شیردهی انجام دهید، از کمپرس گرم استفاده کنید و سعی کنید شیر خود را پمپ کنید یا به صورت دستی آن را خارج کنید. یکی از راه های خارج کردن شیر این است که انگشتان خود را در زیر سینه نگه دارید و انگشت شست خود را روی آن قرار دهید. سپس انگشت شست و بقیه انگشتان خود را به آرامی به سمت دیواره قفسه سینه فشار دهید، بعد از آن انگشت شست و انگشتان خود را به سمت نوک سینه بچرخانید تا به فشار دادن شیر به پایین مجاری شیر کمک کند. 

همچنین، تخلیه سینه از شیر هر ۲ تا ۳ ساعت یکبار می تواند به جلوگیری از ورم و احتقان کمک کرده و درد و ناراحتی را کاهش دهد. 

کارت ویزیت دکتر فرناز محامدی متخصص کودکان و نوزادان (اطفال)
دکتر فرناز محامدی متخصص اطفال

دکتر فرناز محامدی

متخصص کودکان و نوزادان

تهران، خیابان آیت الله کاشانی، بین حسن آباد و ابراهیمی شمالی، پلاک ۴۳۰، ساختمان آرمیتا، طبقه سوم، واحد ۳۷

تلفن : ۴۴۰۶۱۵۲۷-۰۲۱

مقالات مشابه

آسم کودکان
آسم کودکان

نظر دهید