بیماری پیسی در کودکان: شناخت، علل و روش‌های درمانی

بیماری پیسی در کودکان، که به ویتیلیگو نیز شناخته می‌شود، یکی از مشکلات پوستی است که می‌ تواند در سنین اولیه کودکی ظاهر شود. این بیماری واگیردار نیست و معمولا با ایجاد لکه‌ هایی سفید بر روی پوست که ناشی از عدم وجود رنگدانه‌ ها هستند، شناخته می‌شود. در کودکان، ویتیلیگو ممکن است از سن چهار یا پنج سالگی شروع به ظهور کند. از نظر علمی، این بیماری تاثیری بر سلامت عمومی کودک نمی‌ گذارد، اما می‌ تواند جنبه‌های روانی و اجتماعی مهمی را تحت تاثیر قرار دهد. مقاله پیش رو، به بررسی علل، علائم و روش‌ های درمانی این بیماری پرداخته است. علاوه بر این، عکس هایی از انواع بیماری پیسی در کودکان برای آشنا تر شدن والدین و مراقبین کودکان ارائه شده است.

علل بیماری پیسی در کودکان

ویتیلیگو یا پیسی در کودکان ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، محیطی و مشکلات خود ایمنی ایجاد می شود. در ادامه، به بررسی این عوامل می پردازیم:

عوامل ژنتیکی

ژنتیک نقش مهمی در بروز بیماری پیسی در کودکان دارد. مطالعات نشان می‌دهند که اگر در خانواده سابقه پیسی وجود داشته باشد، احتمال ابتلای کودکان به این بیماری بیشتر می‌شود. ژن‌ها می‌توانند احتمال بروز بیماری‌ها را از یک نسل به نسل بعدی منتقل کنند. با این حال، داشتن سابقه خانوادگی به معنای قطعی بودن ابتلای کودک به پیسی نیست، بلکه فقط احتمال آن را افزایش می‌دهد.

عوامل محیطی

عوامل محیطی می‌توانند نقش مهمی در بروز بیماری پیسی در کودکان داشته باشند. این عوامل شامل تماس با مواد شیمیایی خاص، فشار های محیطی، و حتی آسیب‌ های فیزیکی به پوست می شوند. محیط می‌تواند به عنوان محرکی برای شروع یا شدت گرفتن علائم عمل کند. به عنوان مثال، تماس مکرر با مواد شیمیایی قوی در خانه یا مدرسه ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

اختلالات خود ایمنی

بیماری پیسی در کودکان یکی از بیماری‌ های خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به رنگدانه های پوست حمله کرده و آن‌ ها را از بین می‌ برد. این امر باعث می‌شود تا بخش‌ هایی از پوست بدون رنگ شوند، که یکی از علائم اصلی این بیماری در کودکان است. اختلالات خود ایمنی به عنوان یکی از عوامل اصلی پیسی شناخته شده‌ اند و ممکن است با دیگر بیماری‌ های خود ایمنی به صورت همزمان بروز کنند.

آیا هر لکه سفید روی پوست پیسی است؟

خیر، هر لکه سفیدی پیسی نیست. قارچ پوستی (تینه‌ آ ورسیکالر)، آسیب‌ های پوستی (هیپو پیگمنتاسیون)، پیتریازیس آلبا (لکه‌ های خشک در کودکان) یا آفتاب‌ سوختگی از جمله بیماری های شبیه پیسی می باشد. اگر لکه‌ ها گسترش یافتند یا ماندگار شدند، به پزشک مراجعه کنید.

علائم بیماری پیسی در کودکان

بیماری پیسی در کودکان می‌تواند تأثیرات زیادی بر جسم و روان آن‌ها داشته باشد. در ادامه به بررسی شایع ترین علائم پیسی در کودکان اشاره شده است:

لکه‌های سفید

یکی از علائم بارز بیماری پیسی در کودکان، لکه‌ های سفید بر روی پوست است. این لکه‌ ها در ابتدا ممکن است کوچک و با مرزهای نامشخص باشند، اما به مرور زمان و در صورت پیشرفت بیماری، می‌ توانند بزرگ‌ تر شوند و در نواحی مختلف بدن ظاهر شوند. اندازه لکه‌ ها می‌تواند از نقاط کوچک و پراکنده تا نواحی بزرگ‌ تر و به هم متصل متفاوت باشد.

تغییرات پوستی

علاوه بر لکه‌ های سفید، ممکن است تغییرات دیگری نیز در پوست به وجود آید. خشکی پوست، پوسته‌ پوسته شدن و حساسیت به نور خورشید از جمله تغییراتی هستند که ممکن است همراه با لکه‌ های پیسی دیده شوند. این تغییرات به دلیل آسیب‌ پذیری بیشتر پوست در نواحی مبتلا به پیسی اتفاق می‌افتند و نیاز به مراقبت‌ های خاص دارند.

مشکلات روانی و اجتماعی

ابتلا به پیسی در کودکان ممکن است باعث شود که آن‌ ها در مدرسه و در تعاملات اجتماعی احساس خجالت یا اضطراب کنند. کودکان مبتلا ممکن است از سوی دیگران به دلیل ظاهر متفاوتشان مورد تمسخر قرار بگیرند، که این امر می‌تواند بر روحیه و اعتماد به نفس آن‌ ها تاثیر منفی بگذارد. والدین و معلمان باید به این کودکان کمک کنند تا بر این مسائل فائق آیند و از طریق افزایش آگاهی عمومی و مشاوره روانشناسی از این کودکان پشتیبانی نمایند.

انواع پیسی در کودکان

ویتیلیگو یا بیماری لک و پیس در کودکان به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: پیسی موضعی و پیسی عمومی. در اینجا با این دو نوع پیسی در کودکان آشنا خواهید شد.

پیسی موضعی

پیسی موضعی نوعی از پیسی است که در آن لکه‌ ها محدود به یک یا چند ناحیه کوچک از بدن می‌شوند. این نوع پیسی معمولا در یک طرف بدن ظاهر می‌شود و اغلب در صورت، دست یا پا ها مشاهده می‌گردد. در این نوع از پیسی در کودکان لکه های سفید کوچک گسترش پیدا نمی کنند و تنها در محدوده‌ ای خاص باقی می مانند. در کودکان، پیسی موضعی در نتیجه استرس یا آسیب‌ های فیزیکی به پوست ظهور می کند.

پیسی عمومی

پیسی عمومی یا همان پیسی تعمیم‌ یافته به وضعیتی گفته می‌شود که در آن، لکه‌ های سفید به صورت نامتقارن و در بخش‌ های مختلف بدن ظاهر می‌شوند. این نوع پیسی به دلیل امکان گسترش سریع و تحت تاثیر قرار دادن قسمت‌ های وسیع‌ تری از بدن، نیازمند توجه بیشتری است. اگر لکه‌ ها در بخش‌ های قابل مشاهده بدن کودک ظاهر شوند، می‌ توانند بر اعتماد به نفس او تأثیر منفی بگذارند.

درمان بیماری پیسی در کودکان

درمان صحیح و به موقع بیماری پیسی در کودکان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در ادامه، به بررسی انواع درمان‌ های متداول این بیماری می‌پردازیم.

درمان‌های موضعی

درمان‌ های موضعی معمولا اولین خط درمان برای کنترل پیسی در کودکان به شمار می‌آیند. کرم‌ها و پمادهای کورتیکواستروئید، به عنوان یکی از متداول‌ ترین این محصولات، می‌توانند به کاهش التهاب و بازگرداندن رنگ به لکه‌ های سفید کمک کنند. استفاده از این کرم‌ ها معمولا نیازمند مشورت با پزشک متخصص اطفال است تا دوز مناسب و نحوه استفاده صحیح آن مشخص شود. همچنین، روش‌هایی مانند درمان با کالسی نورین یا استفاده از مهارکننده‌ های ویتامین D نیز می‌توانند به عنوان گزینه‌ های جایگزین مورد بررسی قرار گیرند.

درمان‌های سیستمیک

در مواردی که درمان‌ های موضعی کافی نباشند، ممکن است نیاز به درمان‌ های سیستمیک وجود داشته باشد. دارو های خوراکی مانند استروئیدها می‌توانند به کاهش سرعت گسترش بیماری کمک کنند، اما به دلیل عوارض جانبی ممکن است استفاده از آن‌ها محدود باشد. پی‌ یو‌ وی‌ ای (Psoralen همراه با اشعه ماورای بنفش) نیز یکی از روش‌های درمانی سیستمیک است که می‌تواند به تقویت رنگدانه‌ های پوست و کاهش لکه‌های سفید کمک کند.

به هر حال توجه داشته باشید، قبل از انتخاب هر نوع درمان، حتما با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید تا خطرات و فواید هر روش به دقت بررسی شود.

درمان های خانگی پیسی

روغن خردل، زردچوبه و زنجبیل به‌طور سنتی برای بهبود پوست و کاهش التهاب به کار می‌روند. برخی افراد نیز به آب درمانی و مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ های C و E روی می‌آورند، زیرا این ویتامین‌ ها می‌ توانند سیستم ایمنی را تقویت کنند و از آسیب بیشتر به رنگدانه‌ ها جلوگیری نمایند.

استفاده از درمان‌ های خانگی پیسی می‌تواند به عنوان مکملی برای روش‌ های دارویی ذکر شده در بالا مفید باشد.

این روش‌ های درمانی به والدین کمک می‌کنند تا به بهترین نحو از کودک خود مراقبت کنند و تاثیرات روانی و اجتماعی این بیماری بر فرزندانشان را کاهش دهند.

سوالات متداول

آیا بیماری پیسی خطرناک است؟

بیماری پیسی (ویتیلیگو) خطرناک نیست و فقط باعث از بین رفتن رنگدانه‌ های پوست می‌شود. این بیماری معمولا دردناک نیست و تأثیری بر عملکرد بدن ندارد، اما ممکن است بر جنبه‌ های روانی و اجتماعی فرد تاثیر بگذارد. در موارد نادر، ممکن است پیسی با بیماری‌ های خود ایمنی همراه باشد.

آیا بیماری پیسی واگیردار است؟

خیر، بیماری پیسی (ویتیلیگو) واگیردار نیست. این بیماری ناشی از اختلال در سیستم ایمنی بدن است که باعث از بین رفتن رنگدانه‌ های پوست می‌شود و به هیچ عنوان از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود.

نتیجه‌ گیری

بیماری پیسی در کودکان نه تنها بر پوست بلکه بر سلامت روانی و تعاملات اجتماعی آن‌ ها نیز تاثیر دارد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند از تأثیرات منفی جلوگیری کرده و کیفیت زندگی کودکان را ارتقا بخشد. تحقیقات و روش‌های درمانی جدید نشان‌ دهنده امیدواری برای مدیریت بهتر این بیماری هستند.

نوشته شده توسط: دکتر فرناز محامدی متخصص کودکان و نوزادان