بیماری چشم صورتی در کودکان – علائم ، پیشگیری و درمان

بیماری التهاب ملتحمه چشم ( بیماری ورم ملتحمه چشم در کودکان ) ، که معمولا تحت عنوان بیماری چشم صورتی نیز شناخته می شود، در کودکان بسیار رایج است. این بیماری معمولا واگیردار است و می تواند از زمین بازی یا محیط مدرسه منتقل شود. نوجوانان و بزرگسالان نیز ممکن است به این بیماری دچار شوند. بیماری چشم صورتی در کودکان یک التهاب خفیف در بخش ملتحمه، یعنی بخش سفید درون چشم است. اگرچه در وهله اول این بیماری ممکن است جدی به نظر برسد، اما معمولا خطرناک نیست. با این حال اگر کودک شما نشانه های بیماری چشم ملتحمه را در خود دارد، بهتر است به پزشک متخصص اطفال مراجعه نمایید. این بیماری در بعضی از کودکان خود به خود درمان می شود، اما در بعضی بیماران، نیاز به معالجه جدی تری دارد.

عوامل به وجود آورنده بیماری چشم صورتی در کودکان

نوع واگیردار بیماری چشم صورتی می تواند توسط باکتری ها، ویروس ها و عفونت های متفاوت مانند عفونت گوش، سینوس و گلو ایجاد شود. گاهی اوقات نیز، این بیماری توسط نوعی باکتری مشترک با بیماری های کلامیدیا و سوزاک (دو بیماری مقاربتی STD) ایجاد می شود.

برخی از انواع غیر عفونی بیماری چشم صورتی عبارتند از:

• حساسیت ملتحمه که بیشتر در کودکانی با سابقه سایر بیماری های حساسیتی مانند تب یونجه دارند، اتفاق می افتد. محرک های این نوع از بیماری ملتحمه در کودکان عبارتند از چمن، گرده گیاهان، شوره حیوانات و ذرات گرد و غبار.
• ملتحمه تحریک پذیر که می تواند ناشی از عوامل تحریک کننده چشم، مانند آلودگی هوا و یا کلر موجود در آب استخر ها، باشد.

بیماری چشم صورتی در نوزادان

معمولا نوزادان بیشتر در معرض بیماری چشم صورتی قرار دارند و در صورتیکه این بیماری به موقع در آن ها درمان نشود، می تواند عوارض بسیار جدی را برای نوزاد به دنبال داشته باشد. اگر یک زن باردار به نوعی از بیماری های مقاربتی مبتلا شود، در حین زایمان می توان باکتری یا ویروس را از کانال زایمان به چشمان کودک منتقل کرده و باعث ایجاد بیماری التهاب ملتحمه چشم در نوزادان شود. برای پیشگیری، پزشکان پماد آنتی بیوتیک یا قطره های چشمی که خاصیت پاک کنندگی دارند را، تجویز می نمایند. پزشکان همچنین می توانند زنان باردار را از نظر بیماری های مقاربتی غربالگری کرده و در حین بارداری آنها را درمان کنند تا از انتقال عفونت به نوزاد جلوگیری شود.

علائم بیماری چشم صورتی در کودکان کدامند؟

علاوه بر قرمز شدن بخش سفید چشم که یکی از رایج ترین علائم بیماری التهاب ملتحمه چشم است (نامگذاری بیماری نیز به همین دلیل است)، ناراحتی چشم یکی دیگر از علائم رایج این بیماری به شمار می رود. کودکان ممکن است، احساس کنند که شن و یا گرد و خاک در چشمانشان فرو رفته است. در چنین شرایطی، نارسایی در چشم منجر به ایجاد تورم در بخش ملتحمه چشم می شود. بیماری چشم صورتی در برخی از کودکان ممکن است به شکل تورم پلک و حساسیت شدید به نور بروز کند. بیماری چشم صورتی ممکن است بر روی یک چشم و یا هر دو چشم تاثیر بگذارد.

در مواردی که بیماری چشم ملتحمه در اثر عوامل حساسیت زا به وجود آمده است، احتمال احساس خارش و جاری شدن اشک از چشم، وجود دارد.

آیا بیماری چشم صورتی واگیردار است؟

بیماری چشم صورتی اگر در اثر باکتری و یا ویروس ایجاد شود، واگیر دار است:

• بیماری چشم صورتی که در اثر عفونت باکتریایی به وجود آید، می تواند به محض بروز علائم به دیگران سرایت کند. همچنین تا زمانی که ترشحات چشم ادامه دارند و یا ۲۴ ساعت پس از شروع مصرف آنتی بیوتیک، فرد بیمار می تواند بیماری خود را به دیگران سرایت دهد.
• بیماری چشم صورتی که در اثر ویروس به وجود آید، معمولا قبل از شروع علایم تا از بین رفتن کامل آن ها، واگیردار است.
• بیماری چشم صورتی در کودکان که در اثر حساسیت به وجود آمده باشد، واگیردار نیست.

یک کودک می تواند، در اثر تماس با فرد بیمار یا وسیله ای که فرد بیمار لمس کرده است، مانند دستمال کاغذی، دچار بیماری التهاب ملتحمه چشم شود. در تابستان، بیماری چشم صورتی می تواند از طریق آب یا حوله های مشترک منتقل شود. همچنین این بیماری می تواند از طریق سرفه و عطسه کردن منتقل شود. کسی که یک چشم وی مبتلا به بیماری چشم صورتی است، می تواند با لمس چشم آلوده آن را به چشم دیگر خود سرایت دهد و هر دو چشم خود را درگیر کند.

بیماری چشم صورتی چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر فکر می کنید کودک شما به بیماری چشم صورتی دچار شده است، باید خیلی سریع او را به مراکز پزشکی انتقال دهید تا در خصوص دلیل بیماری و نحوه ی درمان آن مطلع شوید. سایر مشکلات جدی مربوط به چشم، ممکن است علائم مشابهی را با بیماری چشم صورتی داشته باشند؛ بنابراین کودکی که از درد شدید شکایت دارد، بینایی اش دچار اختلال شده است، چشم هایش ورم کرده است و یا به نور حساسیت شدید دارد، باید خیلی سریع مورد معاینه قرار بگیرد. در صورتی که امکان مراجعه حضوری به پزشک را ندارید، می تواند با استفاده از مشاوره تلفنی با متخصص اطفال مراحل معاینه را طی کنید.

بیماری چشم صورتی چگونه درمان می شود؟

آن نوع از بیماری چشم صورتی که عامل ایجاد آن ویروس باشد، نیاز به درمان ندارد. در صورتی که علائم در اثر عفونت باکتریایی به وجود آمده باشند، به کمک قطره و یا پماد آنتی بیوتیک به راحتی درمان می شوند. 

با این حال تحمل فرایند استفاده از قطره چشم، به مدت چندین بار در روز، برای کودکان دشوار است. در صورتی که در این امر با مشکل روبرو شدید، می توانید قطره را در گوشه داخلی چشم بسته کودک بریزید. در این حالت، زمانی که کودک چشم خود را باز می کند، دارو به راحتی به داخل چشم وارد می شود. شما همچنین می توانید به جای قطره، از پزشک پماد آنتی بیوتیک را درخواست کنید.

این پماد بر روی پلک کودک قرار می گیرد، ذوب می شود و به داخل چشم وارد می شود. اگر عامل بیماری چشم صورتی در کودک شما، حساسیت های مختلف است، پزشک ممکن است دارو های ضد حساسیت تجویز کند. این داروها شامل قرص، شربت یا قطره چشم هستند. شما همچنین می توانید برای رفع ناراحتی، به فرزند خود استامینوفن یا ایبوپروفن نیز بدهید (حتما دستورالعمل ها را برای مصرف مقدار صحیح داروها بررسی کنید).

چگونه به بهتر شدن کودک خود کمک کنید

استفاده از کمپرس سرد یا گرم باعث راحتی چشم های کودک می شود. لبه های چشم آلوده را با دقت، با آب گرم و گاز یا گلوله های پنبه ای تمیز کنید. این کار همچنین می تواند به از بین بردن پوسته ترشحات خشک شده، که باعث می شود در طول خواب پلک ها به هم بچسبند، کمک کند.

اگر کودک شما از لنز استفاده می کند، ممکن است طبق توصیه پزشک و یا چشم پزشک مجبور شود تا از بین رفتن کامل عفونت، از استفاده از آن ها منع شود. قبل از آنکه به کودک اجازه دهید دوباره از لنزها استفاده کند، حداقل دو بار لنزها و جعبه نگهداری آنها را ضدعفونی کنید. اگر کودک شما از لنزهای یکبار مصرف استفاده می کند، جفت فعلی را دور بریزید و پس از رفع عفونت از یک جفت جدید استفاده کنید. پزشکان معمولاً توصیه می کنند کودکان مبتلا به بیماری التهاب ملتحمه چشم مسری را برای مدت کوتاهی از مدرسه ، مهد کودک و یا اردوگاه تابستانی دور نگه دارید.

آیا بیماری چشم صورتی قابل پیشگیری است؟

بیماری ورم ملتحمه چشم در کودکان ، از نوع عفونی اش بسیار واگیردار است. یکی از بهترین روش ها برای جلوگیری از این بیماری، آموزش کودکان در خصوص شستن دست ها با آب گرم و صابون است. همچنین به کودکان خود گوشزد کنید که تحت هیچ شرایطی قطره های چشمی، دستمال ها، محصولات آرایش چشم، پارچه های شستشو، حوله و یا روبالشی را به صورت اشتراکی استفاده نکنند.

حتماً پس از لمس چشم کودک آلوده، دستان خود را به خوبی بشویید و وسایلی مانند گاز یا گلوله های پنبه را پس از استفاده دور بریزید. برای جلوگیری از آلودگی، حوله ها و سایر پارچه هایی را که کودک استفاده کرده است، در آب گرم و جدا از سایر لباس های خانواده بشویید تا از انتشار عفونت جلوگیری کنید.

اگر می دانید کودک شما مستعد بیماری ورم ملتحمه چشم از نوع آلرژیک است، بهتر است در روزهایی که گرده های زیادی در هوا وجود دارد پنجره ها و درها را بسته نگه دارید. شما همچنین می توانید با گردگیری مرتب و جارو کردن منزل، میزان محرک های آلرژیک موجود در محیط را به حداقل برسانید. بیماری ورم ملتحمه چشم در کودکان ، از نوع تحریک شده فقط با اجتناب از محرک ها قابل پیشگیری است.

غربالگری و معالجه زنان باردار، به ویژه در خصوص بیماری های مقاربتی، می تواند از بسیاری از موارد بیماری چشم صورتی در نوزادان جلوگیری کند. یک زن باردار ممکن است بدون هیچ علامت خاصی، این باکتری را در کانال تولد خود داشته باشد. به همین دلیل است که غربالگری قبل از تولد بسیار مهم است.

چه موقع باید با دکتر تماس بگیرم؟

اگر ۲ تا ۳ روز پس از آغاز روند درمان و یا یک هفته بدون اجرای درمان خاصی، بیماری چشم صورتی بهبود نیافت، با پزشک خود تماس بگیرید. در صورتی که میزان قرمزی، تورم و حساسیت در پلک ها و اطراف چشم افزایش یافت و کودک شما دچار تب شد، با پزشک تماس بگیرید. این علائم می توانند به این معنی باشند که عفونت به نواحی فراتر از ملتحمه گسترش یافته است و به درمان گسترده تری نیاز دارد.